Interview Martijn Hoekman
Martijn Hoekman, student en inwoner Nijeveense Bovenboer (Meppel): ‘We moeten eerlijker kijken naar de wereld, voordat we alles omgooien’
Hij is 22 jaar en woont bij zijn ouders in Nijeveense Bovenboer, in Meppel. Na drieënhalf jaar is hij afgestudeerd in Spatial Planning and Design (ruimtelijke ordening) aan Rijksuniversiteit Groningen. Het onderwerp van zijn afstudeerscriptie was ‘Duurzaamheid en hoe bewoners daarop reageren’. Martijn Hoekman is inwoner en toekomstig woningbezitter van Gemeente Meppel en het jongste lid van de Werkgroep Warmtetransitie.
“Ik vind het een aardig ambitieus plan”, zegt Martijn als hij wordt gevraagd wat hij ervan vindt dat Gemeente Meppel voor 2040 van het aardgas af wil zijn. “Als je kijkt hoeveel huizen er jaarlijks van het aardgas af moeten om de landelijke doelstelling van 2050 te halen, dan vind ik het ambitieus dat Meppel nog tien jaar eerder wil en nu pas begint. Ik vind het heel goed dát het gebeurt, maar je moet wel de logische momenten uitkiezen”. Gemeente Meppel is van plan om met de Meppelse nieuwbouwwijk Berggierslanden te beginnen en dat begrijpt Martijn wel: “De wijken waar het ‘t makkelijkst is, die pak je het snelst op. Maar toen een x-aantal jaar geleden Haveltermade is aangepakt, is er niks gedaan om de wijk van het gas af te halen. Het is zonde dat de gemeente op dat moment geen vooruitziende blik had”.
Niet statisch
“In principe is 2040 haalbaar. Het ligt er maar aan hoe hoog de gemeente de lat legt; waar willen ze naar toe”. Martijn legt uit wat hij bedoelt: “Als je alleen warmtepompen wil, dan gaat 2040 wel lukken. De techniek van de warmtepomp is bekend en wordt nu al veelvuldig gebruikt, maar of het de beste optie is op lange termijn moet nog blijken. Maar wil je bijvoorbeeld wachten op waterstof, dan is het een heel ander verhaal. Waterstof is een nog weinig gebruikte optie, het is duur, maar wordt in de toekomst misschien goedkoper. Ik ben van mening dat je niet te statisch moet zijn. Altijd kijken naar de opties en overwegen wat je het beste kunt doen. Natuurlijk moet je een plan maken, maar als je ziet dat er een interessante ontwikkeling gaande is en je kunt erop anticiperen, dan moet dat kunnen”.
Eerlijk
Eigenlijk is Martijn een beetje sceptisch over de verduurzaming. “Ik ben wel van mening dat verduurzamen en de warmtetransitie nodig zijn. Maar voor zonnepanelen en windmolens zijn materialen nodig die best zeldzaam zijn en die van ver weg moeten komen. Enerzijds leveren ze ons heel veel op, anderzijds vind ik dat we ook moeten kijken naar wat voor schade het aanbrengt aan de natuur en andere zaken elders op de wereld. Ik denk dat we die effecten nog duidelijker moeten krijgen en eerlijker moeten kijken naar de wereld, voordat we alles omgooien. We hebben het vroeger ook gedaan met olie en gas en je ziet nu wat de problemen zijn in Groningen. Dat soort gevolgen moeten we zien te voorkomen, ook buiten ons land”.
Kostenplaatje
Naast flexibiliteit is er volgens Martijn nog een aandachtspunt in de warmtetransitie. “Het belangrijkste is: informeren. De meeste mensen vinden duurzaamheid best wel belangrijk. Maar de gemiddelde man is vooral praktisch ingesteld als het om verduurzaming gaat. Ze willen het wel doen, maar het moet niet te veel kosten. Als je het niet kunt betalen, wat is dan het nut? Toch is het in feite voor iedereen te doen. Daarom moet het kostenplaatje mee worden genomen in de plannen”. Martijn vertelt dat hij in zijn naaste omgeving ziet welke rol kosten spelen: “Mijn neef heeft net in zijn eentje een oude rijtjeswoning gekocht, die nauwelijks geïsoleerd is. Dat kost best veel geld. Helemaal van het aardgas af? Dat is met zijn budget niet te doen. Als gemeente moet je daar rekening mee houden; met wie heb ik te maken en hoe is de staat van het huis”.
Grondwaterpomp
Zelf wonen Martijn en zijn ouders in Nijeveense Bovenboer. “Het is eigenlijk één lange, grote straat met veel vrijstaande huizen en boerderijen die voor het merendeel tussen 1900 en 1950 gebouwd zijn. Mijn ouders hebben in 2005 een woonboerderij laten bouwen in authentieke stijl, maar helemaal aardgasvrij. Er zit een grondwaterpomp in die tot 75 meter diep gaat. Later hebben ze ook nog zonnepanelen gelegd op het dak van de schuur. Het huis is goed geïsoleerd en er zit vloerverwarming in. In de zomer wordt het water gekoeld in de grond en heb je een koel huis. In de winter is de grond relatief warm en hoef je maar weinig bij te verwarmen. Het is over langere termijn financieel aantrekkelijker dan een luchtwarmtepomp”. Martijn zou zelf later ook graag een vrijstaand huis willen met een grondwaterpomp. Maar eerst gaat hij beginnen aan een masterstudie en is het wel zo ‘duurzaam’ om nog even thuis te blijven wonen.